تاریخچه بازارها

بازار به معني محل خريد و فروش و عرضه کالاست. واژه بازار قدمت بسياري دارد و در فارسي ميانه به صورت "وازار" و در پارتي به صورت "واژار" مورد استفاده قرار مي گرفته است. اين واژه فارسي به زبان هاي عربي، ترکي، عثماني و برخي از کشورهاي اروپايي نیز راه يافته است.
تاريخجه بازار با شکل گيري شهرنشيني در ايران همزمان است و به حدود ده هزار سال پيش باز مي گردد. در تمام دوره هاي سياسي و اجتماعي ايران از دوره هخامنشي تا ساسانيان و بعد از اسلام شاهد گسترش تأثيرات اجتماعي، اقتصادي و سياسي بازارها و ايجاد معماري فاخر با کارکرد هاي مختلف در سطوح صنوف بهره برداران و ارتباط اين مجتمع هاي عظيم تجاري با امکانات رفاهي و تفريحي بوده ايم.
اما آنچه امروز از بازارهاي قديمي در ايران باقي مانده است و هنوز نيز با همان کارکرد قديمي حيات دارد بيشتر متعلق به دوران صفويه به بعد است. در اين دوره بازارهاي شهرهاي بزرگي مانند اصفهان، تبريز، مشهد، قزوين و شيراز به شدت گسترش يافته و در کنار راسته هاي قديمي و شماري از کاروانسراها، حمام ها، مدارس علميه، خانقاه ها و امکانات تفريحي مثل پارک ها و زمين چوگان احداث شده است.
سال ها بعد پاساژ ها، بازارهاي مدرن، مجتمع هاي تجاري چند منظوره با ويژگي قرن بيستمي و ساختاري متنوع و برگرفته از معماري سفر کرده بازارهاي سنتي ايران به غرب بخصوص اروپا در تهران شکل مي گيرند. بعنوان مثال پاساژ نادری ۱۳۲۶، پاساژ شیروانی ۱۳۳۰، ساختمان آکادمیک ۱۳۳۴، ساختمان پلاسکو ۱۳۴۰ و در آخر ساختمان آلومینیوم، پاساژ بهارستان و بازار کویتی ها در دهه های چهل و پنجاه از نمونه های اولیه بازارهای امروزی هستند.

تاریخچه مال ها

مال (Mall) از يک يا چند ساختمان و مجموعه به هم پيوسته خرده فروشي ها، خدمات تفريحي و پارکينگ هاي وسيع که عموماً مديريت متمرکز و واحدي دارند، تشکيل مي شود. 
هرچند اين نوع مراکز خريد شکل قرن بيستمي بازارهاي تاريخي ايران هستند اما به هرحال زادگاه اين مراکز جديد چند منظوره در آمريکا و پس از جنگ جهاني دوم است.
ريشه واژه انگليسي مال را مي توان در کلمه "پال- مال" يافت که يک بازي در بريتانياي قرن ۱۷ و پيش از آن در ايتاليا و فرانسه بوده است. کلمه "پال-مال" که به معناي توپ و چوگان مي باشد، از زبان فرانسه وارد زبان انگليسي شده است و باز هم خاستگاه ايراني دارد.
ميدان نقش جهان اصفهان که هنوز با همان کارکردهاي روزهاي اول پويا و زنده است، نمونه خوبي براي تعريف يک مال واقعي و تاريخي است. فضاي روباز ميدان چوگان بعنوان يک مرکز تفريحي هميشه مورد استفاده بوده است. 
در هر حال تاریخ شناسان، هایلند پارک را که توسط هاف پراتر در دالاس تگزاس در سال ۱۹۳۱ تأسیس شده است بعنوان اولین مال به ثبت رسانیده اند.
اساساً آنچه مال ها را از مراکز خرید، فروشگاه ها، پاساژها و بازارهاي سنتي جدا مي کند، اول وسعت زياد حداقل نزديک به ۱۰۰ هزار متر مربع و بعد ارائه بيشتر خدمات شهري و اداري در کنار مغازه هاي تجاري از يک سو و گسترش روز افزون صنايع تفريحي و فرهنگي از سوي ديگر است.

www.megamall.ir